Dewaluacja waluty
Osłabienie przy pomocy metod administracyjnych, a nie rynkowych kursu waluty. Celem dewaluacji jest z reguły poprawienie bilansu płatniczego lub zwiększenie cenowej konkurencyjności kraju, a jej inicjatorem jest rząd lub bank centralny państwa. Dewaluacja następuje wyłącznie w przypadku, gdy waluta ma sztywny kurs wobec innych walut. Gdy kurs jest płynny, wówczas odpowiednikiem dewaluacji jest deprecjacja. W…
Hiperinflacja – co to jest?
Bardzo wysoka inflacja, jedno z najbardziej niebezpiecznych zjawisk ekonomicznych, paraliżujące całą gospodarkę i bardzo mocno odbijające się na konsumentach. Przyjmuje się z reguły, że granicą między wysoką inflacją, a hiperinflacją jest utrzymujący się przez dłuższy czas (kilka miesięcy) miesięczny wzrost cen o przynajmniej 50%. Hiperinflacja w Polsce Polska doświadczyła hiperinflacji w latach osiemdziesiątych, gdy ceny…
Pracowniczy Program Emerytalny (PPE)
Dobrowolny program oszczędzania na emeryturę, który w przyszłości ma wspierać świadczenia wypłacane nam przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. PPE są powszechnie zwane III filarem. Składkę podstawową w Powszechnym Programie Emerytalnym finansuje pracodawca, a jej wartość nie może przekraczać 7% wynagrodzenia pracownika. Pracodawca ma dowolność w ustalaniu reguł tego świadczenia – może finansować składkę w takiej samej…
Byk i niedźwiedź na giełdzie – co oznaczają?
Pojęcie ze świata giełdy symbolizujące wzrosty notowań giełdowych i ich spadki. Inwestorzy lubią byki – symbol wzrostu – a nie znoszą niedźwiedzi, bo te oznaczają spadki notowań, a w konsekwencji uszczuplenie ich majątku. Trudno autorytatywnie stwierdzić dlaczego akurat te dwa zwierzęta stały się symbolami trendów panujących na giełdzie. Jest jednak pewne (albo niemal pewne), że…
PPK – Pracownicze Plany Kapitałowe
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK), czyli program systematycznego oszczędzania, który ma podnieść wysokość świadczeń otrzymywanych po zakończeniu aktywności zawodowej. System rozpoczął działalność w 2019 roku, ale jego sukces jest co najwyżej umiarkowany. Choć rząd liczył, że do PPK przystąpi 75% uprawnionych, to według danych z 2021 roku akces do programu zgłosiło zaledwie 30%. Za wdrożenie i…
PKB – Produkt krajowy brutto
Produkt krajowy brutto (PKB), czyli całość dóbr i usług powstających na terenie określonego kraju – w jego skład wchodzą także efekty działalności podmiotów zagranicznych działających na terenie tego państwa – w ciągu roku. Podstawowy i najważniejszy miernik zamożności państwa. Istotną słabością tego miernika jest to, że nie uwzględnia on wielkości populacji danego kraju. Dlatego dla…
Dług publiczny
Dług publiczny to nominalne zadłużenie wszystkich podmiotów sektora finansów publicznych, ale bez ich wzajemnego zadłużenia. W skład długu publicznego wchodzą wszystkie – poza udziałowymi – wyemitowane papiery wartościowe (m.in. obligacje), pożyczki i kredyty, depozyty, wymagalne zobowiązania oraz „zobowiązania wynikające z odrębnych ustaw lub prawomocnych wyroków sądowych”. Oficjalnie dług publiczny Polski ma w roku 2022 wynieść…
Dywidenda
Dywidenda to wynagrodzenie wypłacane właścicielom spółki za udzielenie kapitału. O wysokości dywidendy, jej formie oraz terminie decydują najwyższe organy spółek, czyli walne zgromadzenie (w wypadku spółki akcyjnej) lub zgromadzenie wspólników (w wypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialności). W Polsce kwota dywidendy nie może przekraczać zysku netto wypracowanego w ostatnim roku obrotowym. W spółkach publicznych, czyli notowanych…
DAX
DAX (niem. Deutscher Aktienindex) to Indeks niemieckiej giełdy we Frankfurcie nad Menem, odpowiednik takich indeksów, jak warszawski WIG czy amerykański Dow Jones. DAX pokazuje zmianę wartości czterdziestu największych pod względem kapitalizacji oraz obrotu spółek notowanych na niemieckiej giełdzie. DAX wystartował 1 lipca 1988 roku z poziomu niewiele ponad 1,1 tysiąca punktów, a szczyt – jak…
Deflacja
Deflacja to przeciwieństwo inflacji, czyli długotrwały spadek poziomu cen dóbr oraz usług. Zjawisko ekonomiczne występujące we współczesnym świecie rzadko, choć często pojawiające się w gospodarce japońskiej. Przyczyną deflacji może być niewystarczająca, proporcjonalna do wzrostu gospodarczego emisja pieniądza, wymuszająca obniżenie się popytu, wstrzymanie akcji kredytowej, a nawet wysokie oprocentowanie lokat powodujące, że zamiast wydawać konsumenci wolą…